ormoniki_diegersi.jpg#asset:155ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ - ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ – IVF

Ένα στα 10 ζευγάρια πάσχει από υπογονιμότητα (αποτυχία για επίτευξη εγκυμοσύνης μετά από ένα έτος τακτικών σεξουαλικών επαφών.) Η αιτιολογία της υπογονιμότητας μπορεί να ποικίλει, γενικά όμως στο ένα τρίτο των περιπτώσεων το πρόβλημα εντοπίζεται στον άνδρα, στο άλλο τρίτο στην γυναίκα και στο άλλο τρίτο των περιπτώσεων υπάρχει πρόβλημα και στους δύο συντρόφους. Σε ένα ποσοστό γύρω στο 10-15% δεν ανευρίσκεται κανένας εμφανής λόγος και τότε μιλάμε για Ανεξήγητη Υπογονιμότητα.

Η διερεύνηση του υπογόνιμου ζευγαριού περιλαμβάνει μια σειρά βασικών εξετάσεων και μερικές ακόμα επιπλέον, ανάλογα με το ιστορικό και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ζευγαριού. Στις βασικές εξετάσεις, εκτός από την λεπτομερή κλινική εξέταση και τον υπερηχογραφικό έλεγχο, περιλαμβάνονται μια σειρά ορμονικών εξετάσεων, η υστεροσαλπιγγογραφία, το σπερμοδιάγραμμα, και κατά περίπτωση η λαπαροσκόπηση η υστεροσκόπηση. Αυτή η διερεύνηση θα αναδείξει την αιτία του προβλήματος και θα καθορίσει το καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης.

Γενικά ανάλογα με την αιτιολογία της υπογονιμότητας η θεραπεία μπορεί να είναι χειρουργική ( ινομυώματα, ενδομητρίωση, συγγενείς ανωμαλίες, κλπ) η με κάποια μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ( ωοθηκική διέγερση, σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση) ή με συνδυασμό και των δύο.

Εξωσωματική γονιμοποίηση ή γονιμοποίηση in–vitro (IVF)

Η  εξωσωματική γονιμοποίηση ή γονιμοποίηση in–vitro (IVF) είναι μία τεχνική υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, η οποία είναι κατάλληλη για ζευγάρια που είχαν αποτυχία στις δοκιμές που έκαναν με άλλες μορφές θεραπειών της υπογονιμότητας.

Πέντε ξεχωριστά βήματα πρέπει να ολοκληρωθούν με επιτυχία για να καταλήξει η γονιμοποίηση in–vitro σε κύηση:

  1. Ορμονική διέγερση των ωοθηκών για να αναπτυχθούν αρκετά ωάρια.
  2. Λήψη των  ώριμων ωαρίων από την ωοθήκη.
  3. Γονιμοποίηση των ωαρίων με σπέρμα από τον σύζυγο/δότη (όταν είναι εφαρμόσιμο) στο Εργαστήριο Εξωσωματικής  Γονιμοποίησης.
  4. Μεταφορά των βιώσιμων εμβρύων στη μήτρα.
  5. Συνεχιζόμενη ανάπτυξη και εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα.

Εάν έστω και ένα από τα βήματα της διαδικασίας αποτύχει, δεν υπάρχει περίπτωση να εμφανισθεί κύηση.

1. Ορμονική διέγερση των ωοθηκών

Γενικά, χρειάζονται αρκετά ωάρια για τη διαδικασία Εξωσωματικής Γονιμοποίησης. Χρησιμοποιώντας φάρμακα γονιμότητας που χορηγούνται για δυο με τρεις εβδομάδες, ανάλογα με το πρωτόκολλο που ακολουθείται, οι ωοθήκες διεγείρονται για να παράγουν πολλαπλά ώριμα ωάρια. Η ανάπτυξη των ωαρίων ελέγχεται μετρώντας τις αλλαγές στα επίπεδα των οιστρογόνων στο αίμα. Επιπρόσθετα, σε τακτά χρονικά διαστήματα γίνονται διακολπικά υπερηχογραφήματα, για να μετρηθεί η ανάπτυξη των ωοθυλακίων.

ormoniki_diegersi.jpg#asset:155

2. Λήψη ωαρίων

Όταν τα ωάρια είναι ώριμα, γίνεται η λήψη τους από τις ωοθήκες για γονιμοποίηση στο εργαστήριο. Κάτω από υπερηχογραφική καθοδήγηση, μία βελόνα εισάγεται διά μέσω του κόλπου μέσα στην ωοθήκη και τα ωάρια και το περιβάλλον ωοθηκικό υγρό συλλέγονται με αναρροφητική συσκευή. Αυτή η διαδικασία πραγματοποιείται με ελαφρά νάρκωση στο χειρουργείο.

3. Γονιμοποίηση των ωαρίων

Την ημέρα της λήψης των ωαρίων, το σπέρμα το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την γονιμοποίηση των ωαρίων συλλέγεται από το σύντροφο με αυνανισμό. Η γονιμοποίηση πραγματοποιείται σε έναν επωαστικό θάλαμο στο εργαστήριο. 
Συνήθως, δεν γονιμοποιούνται όλα τα ωάρια αλλά ένα ποσοστό από αυτά (50-60%). Από τα γονιμοποιημένα ωάρια ένα ποσοστό θα επιβιώσουν τις επόμενες 2-3 μέρες, και θα εξελιχθούν σε έμβρυα κατάλληλα για μεταφορά πίσω στη μήτρα της γυναίκας.

4. Μεταφορά των εμβρύων στη μήτρα

Δύο έως τρεις ημέρες μετά τη λήψη των ωαρίων, 2-4 από τα αναπτυσσόμενα έμβρυα μεταφέρονται μέσα στη μήτρα. Εάν υπάρχουν τα περισσότερα έμβρυα καταψύχονται για να χρησιμοποιηθούν αργότερα.
Με την βοήθεια ενός κολπο-διαστολέα, ένας στενός πλαστικός καθετήρας που περιέχει τα έμβρυα εισάγεται απαλά διά μέσω του τραχήλου στον πυθμένα της μήτρας. Έπειτα, ο ιατρός εγχέει τα έμβρυα μαζί με λίγες σταγόνες υγρού, το οποίο περιέχει θρεπτικά στοιχεία για τα έμβρυα. Η διαδικασία διαρκεί μόνο λίγα λεπτά και είναι συνήθως ανώδυνη.

5. Εμφύτευση του /των εμβρύων και περαιτέρω ανάπτυξη

Στη φυσιολογική διαδικασία γονιμοποίησης η πρώιμη εμφύτευση του/των εμβρύων στη μήτρα επηρεάζεται από τη λειτουργία του ωχρού σωματίου, μίας μικρής κύστης που αναπτύσσεται στην περιοχή του ωοθυλακίου, η οποία παράγει μια ορμόνη που λέγεται φυσική προγεστερόνη. Επειδή κατά την διαδικασία της συλλογής ωαρίων τα ωοθυλάκια αναρροφούνται, η φυσιολογική λειτουργία του ωχρού σωματίου μπορεί να παρεμποδιστεί. Για να βελτιώσουμε την ανάπτυξη του ενδομητρίου, μετά τη χειρουργική λήψη των ωαρίων, χορηγούμε προγεστερόνη με οιστραδιόλη.

Είναι σημαντικό εκείνοι που ακολουθούν το πρόγραμμα να κατανοήσουν ότι η πιθανότητα επιτυχίας ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία του ζευγαριού και το αίτιο της υπογονιμότητας. Ένα φυσιολογικό γόνιμο ζευγάρι με ελεύθερες σεξουαλικές επαφές, έχει μόνο κατά προσέγγιση 25% πιθανότητα να συλλάβει κατά τη διάρκεια του μήνα. Επίσης, πρέπει να τονισθεί ότι μερικά ζευγάρια δε μπορούν να ολοκληρώσουν τη θεραπεία εξαιτίας της χαμηλής ανταπόκρισης στη φαρμακευτική αγωγή ή έλλειψη γονιμοποίησης. Εάν αυτό συμβεί, θα πρέπει να κανονιστεί ένα ραντεβού με τον ιατρό για να συζητηθεί η αλλαγή πρωτοκόλλων για περαιτέρω θεραπεία.